I don’t know whether the “Kalendariong Tagalog ni Don Honorio Lopez” is still being produced today, but old-timers may be familiar with this calendar that, for decades, was a staple of Filipino life. (I checked, and it’s still being sold on online shopping sites like Lazada.)
Commonly sold outside churches, the “Kalendariong Tagalog” was started by a Filipino writer named Honorio Lopez in 1897. According to some historical books, he was imprisoned by the Spaniards after the first edition of the Kalendariong Tagalog was published, due to its strong nationalist bent.
However, it survived the tests of time and fortune, becoming popular among the masses due to the fact that like the famed “Poor Richard’s Almanac” of American statesman Benjamin Franklin, the “Kalendariong Tagalog” provided sage advice on everything from politics and society to even love life.
In 1922, when the Philippines held the first elections for its Senate and House of Representatives under the American occupation, Honorio Lopez included in that year’s edition of the “Kalendariong Tagalog” some advice for voters – advice that, more than a century later, still carries weight as we all begin preparations for the 2025 polls:
“Kung minamahal natin ang ating sarili, ang ating bayan at ang ating mg̃a bayani ay huag natin gamitin ang karapatan iyan ng̃ paghahalal sa paraan ng̃ kalabit at bulong, ó sa kakarampot na "sentimos" na pakubling isinasakay sa inyo ng̃ mg̃a naggalang lider at mg̃a kandidato riyan sa isang tungkuling hindi nababagay sa kanya.
“Marami at madla ang mg̃a kandidato na ang hang̃arin lamang ay kapurihan ó madang̃al, at wala yaong tunay na tibukin ng̃ paglilinkod sa bayan, lalo na sa mg̃a maralita. Kung ang mg̃a ito ang inyong maihalal ay walang iniwan kayo sa Hudas na nagkanulo sa inyong Mananakop, na, kayo rin ang humanap ng̃ taling ginamit ninyo sa inyong pagbibigti.
“Gamiting mabuti ang pagiisip, ang kailang̃an sa paghirang. Huag ninyong ihalal, kahit sino siya kung inaalipin ang kanyang mg̃a isipin ng̃ mg̃a naging sanhi ng̃ ating pagkapahamak sa ating pinakahahang̃ad na kasarinlan.
“Ilagan din ninyo yaong mapagpaimbabaw, na kaya lamang ng̃uming̃iti kung panahon ng̃ halalan at kung makaraan na ay di ka man mapansin kahit mo sila pugayan sa daan. Ang mabuti pakibalitaan sa mg̃a kamagnaakan, kababayan at mg̃a kaibigan.
“Ang pagkamanggagawa'y huag ding paniwalaan pagkat marami sa mg̃a nagtataglay ng̃ ganyang pamagat ay mg̃a nagbabalatkayo lamang ng̃ maihalal lamang sila ó ang kanilang mg̃a binabata sa isang tungkulin. Kaya kayo'y maging maliksi sa pagurî at pagmasdan mabuti ang kanilang mg̃a kilusin sa nagdaang pamumuhay at sa kasalukuyan.
“Paging̃atan din, na lalo sa lahat ang makipagsabuatan sa mg̃a pagdaraya sa halalan, ng̃ hindi ninyo sapitin ang bilangguan at kapahamakan ng̃ inyong mg̃a anak at ng̃ ating bayan.
“Gamitin ng̃a, ang boto ninyo sa taong magiging karang̃alan ninyo, sa makaaawas sa hirap ng̃ madlâ nating maralitang kababayan at makapaghahatid sa Inang Bayan sa mithiin niyang kasarinlan.”
#WeTakeAStand #OpinYon #OpinYonColumn #ColumnbyJamesVeloso #UnCommonSense